Bạch hoa xà thiệt thảo còn gọi cỏ lưỡi rắn hoa trắng, tên khoa học: Hedyotis diffusa Willd., họ Cà phê (Rubiaceae). Cây thảo, mọc bò, dài 20-30cm. Thân vuông màu nâu nhạt, nhiều cành. Lá mọc đối, hình mác thuôn, đầu và gốc lá nhọn, có lá kèm. Hoa màu trắng, ít khi màu hồng, mọc đơn độc hay đôi ở kẽ lá. Quả khô bao bọc bởi lá đài tồn tại, hạt nhiều có cạnh. Bạch hoa xà thiệt thảo có chứa osid: asperulosid, scandosid methyl ester, 6.0. p coumaroyl scadosid...; các acid: oleanolic, p. coumaric, stigmasterol, ox-sitosterol và sitosterol-o-glucose. Vị ngọt đắng, tính hàn; vào kinh vị, tâm, can, đại tràng và tiểu tràng. Bạch hoa xà thiệt thảo có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi thấp, tán ứ, chống u. Làm thuốc chống viêm, chữa phế nhiệt, hen suyễn, viêm họng, amiđan, viêm đường tiết niệu, viêm gan, viêm vùng chậu. Dùng ngoài chữa rắn cắn, côn trùng đốt, đau lưng, đau khớp. Hiện nay, bạch hoa xà thiệt thảo phối hợp với một số dược liệu khác dùng hỗ trợ điều trị ung thư dạ dày, trực tràng, ung thư gan thời kỳ đầu. Ngày dùng 15-60g, sắc uống. Dùng ngoài: giã nát đắp chỗ đau.
Chữa viêm thận cấp có phù, nước tiểu có albumin: bạch hoa xà thiệt thảo 15g, xa tiền thảo 15g, bạch mao căn 30g, chi tử 10g, tô diệp 6g. Sắc uống.
Trị viêm đường tiết niệu, tiểu buốt, tiểu dắt: bạch hoa xà thiệt thảo 30g, dã cúc hoa 30g, kim ngân hoa 30g, thạch vĩ 15g. Sắc uống.
Trị sỏi mật, viêm ống mật: bạch hoa xà thiệt thảo 30g, kim tiền thảo 30g, nhân trần 30g. Sắc uống.
Trị ho do viêm phổi: bạch hoa xà thiệt thảo (tươi) 40g, trần bì 8g. Sắc uống.
Trị viêm amiđan cấp: bạch hoa xà thiệt thảo 12g, xa tiền thảo 12g. Sắc uống.
Chữa mụn nhọt, vết thương: bạch hoa xà thiệt thảo 30-60g. Sắc uống.
Chữa trẻ sốt cao co giật: bạch hoa xà thiệt thảo tươi, giã nát, vắt lấy nước cho uống 1 thìa canh, ngày 2-3 lần
Hỗ trợ điều trị ung thư phổi: bạch hoa xà thiệt thảo 60g (hay 100g tươi), bạch mao căn 60g (hay 100g tươi). Sắc uống với nước đường.
Hỗ trợ điều trị các loại ung thư: bạch hoa xà thiệt thảo 40-60g, bán chi liên 30-40g. Sắc uống.
Kiêng kỵ: Không dùng cho phụ nữ có thai.
Cần phân biệt với bạch hoa xà (Plumgbago zeylanica L. họ Đuôi công (Plumgbaginaceae): thân hóa gỗ, mọc thẳng, lá mọc so le, hình trứng hay bầu dục thuôn, mép lá lượn sóng, cuống lá ôm vào thân...
Cây bạch hoa xà thiệt thảo.
TS. Nguyễn Đức Quang
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét